Cù Mai Công - Thời buổi thật giả khôn lường này, có những tấm gương chỉ là ranh ma chính trị

 

Nguyễn Thúc Thùy Tiên (27 tuổi, quê TPHCM) từng theo học chương trình quản lý khách sạn và nhà hàng quốc tế Trường đại học Hoa Sen. Và cũng ít nhiều có trình độ - dù bằng gì đó mà cô khoe bị dân mạng cho là bằng dỏm.

Có tài lẫn sắc, Thùy Tiên Hoa hậu Hòa bình quốc tế năm 2021. Trước đó, cô từng tham gia nhiều cuộc thi nhan sắc trong nước và quốc tế.

Cô cũng từng nhận bằng khen “Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu” năm 2021 dành cho thanh niên trong lĩnh vực nghệ thuật, do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trao tặng; là gương mặt “Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác” năm 2023.

Cù Mai Công - Giữa bao cơn binh lửa chiến tranh, Thiên Chúa gọi ngài

 

Vậy là ai cũng đã biết vị giáo hoàng thứ 267 của Giáo hội Công giáo Roma. Thêm một lần nữa, những đồn đoán, phân tích này nọ của người thế gian trước Mật nghị Hồng y chỉ nói lên một điều: Kết quả Mật nghị Hồng y hầu như khó ai dự đoán trước được.

Con người không hiểu được ý con người sao hiểu được ý Thiên Chúa.

“Tóc trên đầu anh em, Chúa cũng đếm cả rồi !” (Mt 10,30).

Cù Mai Công – Chia tay nhạc sĩ Trương Hoàng Xuân và điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu

Trong ba ngày, hai vị nhạc sĩ, điêu khắc gia nổi tiếng trước 1975 ra đi : Nhạc sĩ Trương Hoàng Xuân ngày 3-5-2025 và điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu ngày 6-5-2025. Đây là hai tên tuổi được nhiều người, nhất là người miền Nam trước 1975 biết.

Nhạc sĩ Trương Hoàng Xuân có những nhạc phẩm quen thuộc “Bạc trắng lửa hồng”, “Hái hoa rừng cho em”, “Xé thư tình”…

Điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu có những tượng đài không người Sài Gòn nào không từng ngước nhìn : “Trần Nguyên Hãn” (bùng binh chợ Bến Thành), “An Dương Vương” (bùng binh ngã 6 Nguyễn Tri Phương) …

Cù Mai Công – « Drone có định vị rồi » thì sao không tự đi mà thu hồi ?

Lượm được của rơi trả lại là việc đáng quý, chuyện đáng khen. Người làm rơi có khi còn hậu tạ. Không trả dễ rơi vòng lao lý. Ai cũng biết điều này.

Mấy ngàn drone rớt như mưa hôm 30-4-2025 vừa rồi đúng là của từ trên trời rơi xuống. Ban tổ chức thông báo mong nhận lại, nhưng cho địa chỉ để ai lượm được tự đến giao nộp, kèm theo câu « drone có định vị ». Cứ như giao nộp hung khí hay của bất chính.

Mất đồ do trình độ kỹ thuật 4.0, 5.0 kém đã chưa xin lỗi mà lại có vẻ như một dọa dẫm. Chả có ai mất đồ lại như vậy.

Cù Mai Công - Tổng thống, đại tướng Dương Văn Minh : "Tùy anh em"

 

(Giờ G. ngày 30-4-1975 ở trận địa quyết liệt trước nội đô Sài Gòn)

Rạng sáng 30-4, tiếng bom đạn liên tục vang rền quanh vùng Ông Tạ. Nhà nào cũng khóa chặt cửa. Bác Hải cạnh nhà đập cửa nhà tôi, báo tin: “Hai bên đánh nhau lớn lắm ở Bảy Hiền, Lăng Cha Cả”. Hai nơi này cách khu trung tâm Ông Tạ vài trăm mét.

Cách nhà tôi một căn là nhà ông bà Vinh, con ông bà cụ chánh Kiểm, từ rạng sáng 30-4-1975, tiếng cầu kinh cả gia đình cất lên to hơn mỗi khi có tiếng pháo vang rền gần đó…

Từ chiều 29 cho đến sáng 30-4, đạn pháo kích đổ xuống phi trường Tân Sơn Nhứt dồn dập hơn. Bom rơi đạn lạc. Đã có người chết khi ở gần hẻm 158 Thoại Ngọc Hầu (nay là Phạm Văn Hai), cách nhà tôi chừng trăm mét (nay là con đường nhỏ cặp bờ kè kinh Nhiêu Lộc).

Cù Mai Công – « Tân Sơn Nhất choáng váng », tôi suýt choáng váng theo

Thú thật là khi đọc tựa một bài viết sáng nay 23-4-2025, một bạn đọc bình thường là tôi nghĩ ngay đến hai chuyện đang là vấn đề hiện nay của sân bay Tân Sơn Nhất : Nhà ga T3 xây xong mới "sực nhớ" ra là chưa có đường nối với hai nhà ga T1, T2 ; và chuyện hàng loạt chuyến bay trễ do Vietjet không thuê mà tự giành quyền chăm sóc khách hàng.

Nhưng tôi vốn thuộc dạng người tìm hiểu kỹ chứ không đọc tựa rồi giựt đùng đùng. Nên tôi đọc hết bài rồi mới rõ : Thì ra là nói chuyện ngày 28-04-1975, phi trường/phi cảng Tân Sơn Nhứt bị phi công của phía bên kia lái máy bay ném bom.

Do thói quen áp đặt từ của hiện nay lên bối cảnh xưa, bất chấp thực tế khách quan.

Cù Mai Công – « Theo tôi, không nên đặt tên ’’Sài Gòn’’ cho một phường »

Đó là ý kiến của anh Lê Văn Nuôi, nguyên thành ủy viên, nguyên bí thư Thành đoàn TPHCM ; từng là tổng biên tập báo Khăn Quàng Đỏ, báo Tuổi Trẻ.

Anh đề nghị : "Các vị lãnh đạo cấp thành phố Hồ Chí Minh và Ủy ban Nhân dân quận 1 hãy tôn trọng, hãy giữ lại tên gọi “ Sài Gòn” như một giai đoạn, một phần rất quan trọng của biên niên sử thành phố Sài Gòn- thành phố Hồ Chí Minh".

Anh Nuôi là người con sanh ra và lớn lên ở Sài Gòn. Sài Gòn là máu thịt anh và người Sài Gòn luôn trong tâm hồn anh.

Cù Mai Công – Tên phường xã mới ở TPHCM : Nối cho đúng sau đứt đoạn

 

(Sao không hỏi ý kiến những vị vốn yêu Sài Gòn - Gia Định đến tận cùng với vốn hiểu biết lớn !)

Có lẽ lúc này người Sài Gòn - Gia Định cũ rất vui khi nghe đề xuất của các quận huyện ở TPHCM về tên các phường xã sáp nhập: Đa số lấy tên làng xã cũ, nhiều tên có trước thời Pháp thuộc.

Một vùng đất hơn 300 năm thì những cái tên 200, 300 năm ngỡ đâu chỉ còn trong sử sách, tài liệu, bài viết nghiên cứu Sài Gòn - Gia Định giờ đã trở lại sống động.

Tôi không nói những cái tên ấy hồi sinh vì thực tế dù có thay đổi địa danh, bao năm qua nó vẫn sống - trong truyền miệng, trong lời ăn tiếng nói của người dân, nhất là những người lớn tuổi. Điều đó cho thấy văn hóa, truyền thống không dễ một sớm một chiều mai một.

Cù Mai Công - Sáp nhập tỉnh thành : Cơ hội rất lớn, rất đẹp đưa 20 tỉnh Miền Đông, Miền Tây về lại Nam Kỳ Lục tỉnh ?

Việc sáp nhập một số tỉnh thành đang được các ban ngành nghiên cứu, tính toán và dân cả nước hết sức quan tâm. Với tôi, đó là điều cần thiết, để không manh mún lãnh thổ, chia cắt sản xuất, làm ăn và cũng để kiểm tra lẫn nâng tầm quản lý của các lãnh đạo tỉnh, thành.

Nhiều chuyên gia, trí thức, người dân lẫn mạng xã hội đã lên tiếng. Từ góc nhìn chủ quan cá nhân của mình, dù hạn hẹp, tôi cũng xin mạo muội góp ý.

Trước hết, nên lưu ý:  Lịch sử phân chia các tỉnh thành của nước ta, đặc biệt từ thời Pháp thuộc chủ yếu dựa vào chính sách “chia để trị” về chính trị, quân sự của người Pháp. Chẳng hạn, hai vùng Miền Đông và Miền Tây của Nam kỳ từ sáu tỉnh, chính quyền Pháp đã tách ra 20 tỉnh.

Cù Mai Công - « Hỡi người anh thương, chưa trọn thề ước… »

(Xin nói rõ: Tôi không là người viết sử và không đủ tư cách làm chuyện này. Với tôi, chiến tranh dù bất kỳ lý do gì luôn đồng nghĩa với ly tán và chưa bao giờ là niềm vui và hạnh phúc với bất kỳ bên nào, nhất là khi cùng dòng máu đỏ da vàng. Bài này chỉ là vài chuyện tình buồn ở Ông Tạ, “chỗ cùng nguyên” rạch Nhiêu Lộc - Thị Nghè).

Sau Tết Tân Hợi năm 1971, Chiến dịch Lam Sơn 719 (năm 1971 + đường số 9 Nam Lào) của Quân lực Việt Nam Cộng Hòa nổ ra, vượt biên giới Việt - Lào, tấn công vùng hậu cứ của Quân Giải phóng trên Đường mòn Hồ Chí Minh ở đất Lào. Nhiều quân binh chủng tham gia: Nhảy dù, Biệt động quân, Thủy quân lục chiến, Không quân…

Cuộc chiến này rất khốc liệt, thương vong nặng nề cả hai bên. Ngày 23-2, chiến sự ác liệt nổ ra ở đồi 31 Hạ Lào. Đến 18 giờ 30 chiều 25-2, Quân Giải phóng tràn ngập, chiếm lĩnh đồi 31.

Cù Mai Công - Nhật ký ca trực đêm 14-2 của một cảnh sát Mỹ gốc Việt

(Viên cảnh sát này là cháu nội trung tá Lý Văn Quảng - chỉ huy trưởng Căn cứ Nhảy dù Hoàng Hoa Thám trước 1975. Ba anh là bác sĩ nha Lý Văn Quyến, coi tôi như em. Anh tham gia Navay - Hải quân Mỹ hàng chục năm, giờ chuyển sang làm cảnh sát).

“Tôi nhận nhiệm sở tại một khu vực cộng đồng người Đại Hàn (Korean Town) ở Los Angeles. “Mỗi khu vực cùng cộng đồng đặc trưng sẽ có những loại tội phạm riêng biệt” - Đây là điều ông thầy cảnh sát của tôi, tạm gọi là Jack (không phải tên thật) luôn nhắc nhở. Ông là người Mỹ trắng có 25 năm kinh nghiệm trong nghề.

Ca trực của tôi bắt đầu từ 6 giờ tối và kết thúc vào 6 giờ sáng hôm sau. Tuần này làm bốn đêm.

“Hey Hiu Lai! (tôi tên Huy Ly nhưng ông Jack phát âm như vậy). Anh ăn gì chưa?” - Ông hỏi.

Cù Mai Công - “Đổi nhà gần metro”: Đã đủ quota “quá tam ba bận”?

Quốc hội đang có những phiên thảo luận về dự thảo nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội và TPHCM.

Tại đây, ở một phiên thảo luận, vị đại biểu quốc hội Nguyễn Văn Cảnh (Bình Định) từ thực tế có người nhà gần ga Metro nhưng không có nhu cầu sử dụng, trong khi người có nhu cầu thì lại ở xa tuyến này, đề xuất đổi nhà:

“Có nhiều nhà ở hẻm thì đổi cho hẻm, nhà chung cư đổi cho nhà chung cư và nhiều trường hợp khác muốn đổi cho nhau. Chúng ta cứ định giá tài sản, thống nhất tiền chênh lệch. Mỗi gia đình cũng có thể tự mua, tự bán, tự trao đổi nhưng để tìm được người mua, người bán sẽ rất lâu và rồi để hoàn thành việc mua bán cũng rất tốn thời gian, giảm hiệu quả khai thác của Metro.

Cù Mai Công - “Mưa trái mùa”: Năm nào cũng vậy mà trái cái gì!

 

Mùa mưa ở Sài Gòn và miền Nam từ tháng Năm đến tháng Mười Một. Tháng Mười Hai đến tháng Tư năm sau là mùa khô.

Tuy nhiên, ngay trong mùa mưa miền Nam, kể cả Sài Gòn, luôn có một, hai đợt “hạn Bà Chằn”, nắng nóng gay gắt. Và trong mùa khô vẫn có thể có những cơn mưa, lớn là đằng khác. Hiện tượng này phổ biến, thường xuyên, đa số các năm.

Trong khi nhiều chuyên gia, nhà khoa học luôn gắn với thực tế, cách nói truyền thống của bà con, dân tộc mình thì cũng có không ít vị nhân danh khoa học để nói khác với cách nói xưa giờ quen thuộc của dân, của bà con mình bao đời nay.

Cù Mai Công - "Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua..."

 

Thời tiết Sài Gòn năm nay phải nói là rất đẹp, thuộc “hàng hiếm” cuối năm ở miền Nam, khi gió xuân se lạnh từ tháng 12-2024 tới giờ vẫn chưa dứt, hơn hai tháng rồi. Nhiều ngày 20, 21 độ; buổi trưa 31, 32 độ thỉnh thoảng lên 33 độ, nhưng gió vẫn se khô.

“Thiên thời” lắm, thuận mùa tết lắm. Tiếc là địa chưa lợi (kẹt xe tứ tung trước tết) và nhân chưa yên tâm, chưa hòa. Có lẽ vậy nên hoa trái mùa tết dầu tốt tươi, đẹp đẽ lại ế chưa từng thấy. Thương người bán đã đành, cũng nên thương cả người mua sắm tết năm nay - hoa đẹp ai chẳng mê, nhưng vẫn phải tính toán túi tiền.

Cả chợ lẫn siêu thị cũng vắng chưa từng thấy. Trưa 27-1 (28 tết, năm rồi không có 30) tôi vô một một siêu thị thuộc group lớn, chi phối mạnh nhóm thịt thà của thị trường thành phố. Cả siêu thị chỉ có hai khách, trong đó có tôi. Cửa hàng trưởng lắc đầu: “Tết năm nay thua”.

Cù Mai Công - "Phố đã vắng thưa người…”

Tháng Chạp năm nay trời se lạnh nhiều ngày. Hoa tết đổ về Sài Gòn nhiều vô kể, đẹp lắm. Siêu thị, chợ búa hàng hóa ê hề, giá như ngày thường, thậm chí nhiều món rẻ hơn ngày thường.

Nơi khác ra sao không rõ, riêng ở Sài Gòn, nhiều nơi người bán đông hơn người mua. Chợ búa có nơi èo uột, siêu thị không ít chỗ loe ngoe vài khách. Còn vài ngày nữa tết, nhưng có thể dự đoán trước tình hình.

Một chậu mai bonsai trên vỉa hè Hóc Môn chiều 25-01 chỉ còn 100.000 đồng, ở Bình Đông “trên bến dưới thuyền” có cả dãy chậu mai treo bảng 300.000 đồng/chậu. Tết này khéo hoa lại đổ bỏ, đập bỏ nhiều hơn mọi năm. Hàng hóa này nọ lại bán tống bán tháo, nài nỉ người mua…

Cù Mai Công - Tết này kém vui, đầu đường ráng sẻ chia cùng xó chợ

“Cầm đỡ mấy cái bánh ăn nghen con” - Bà cụ Nguyễn Thị Mười, 90 tuổi, bán bánh cam đường bên vỉa hè đường Phan Đăng Lưu (Bình Thạnh), tay run run đưa tôi ba cái bánh cam đường khi thấy tôi rề xe máy cùi đậu sát quầy bánh của bà.

Bà kéo ghế cho tôi ngồi nghỉ: “Đói rồi phải hông? Tội nghiệp, kẹt xe hoài, chạy xe ôm lóng rày đỡ hông con?”.

“Bánh con gái tui làm đó, ngon lắm nghen”. Sao con gái không bán mà để bà ngồi bán? “Nó bán chớ - răng rụng gần hết, bà nói lập bập - Tui mới dưới quê Cần Thơ lên chơi với con, Chủ nhựt này là 20 ngày, ra đường bán phụ nó, đặng nó chạy đi làm công cho người ta dưới sân bay (Tân Sơn Nhất) kiếm tiền ăn tết”.

Cù Mai Công - “Mẹ ơi, hoa cúc hoa mai nở rồi…”

(Gom góp chút tiền túi cá nhân chia sẻ với bà con khó khăn. Công việc cuối năm cũng căng thẳng, tôi lại gởi quà lung tung, tùy hoàn cảnh, không theo suất bình quân. Không sao kê nổi nên xin mạn phép không nhận hỗ trợ của anh em).

… Dù có những thông tin trên truyền thông lẫn Facebook hồ hởi, rộn ràng, lạc quan…, không khí trước tết Ất Tỵ 2025 năm nay ai cũng rõ: Vẫn trầm lắng trên mọi nẻo đường, trong mỗi ngôi nhà của người cần lao (nhà giàu ngoại lệ), dù đã gần ngày đưa ông Táo về trời 23 tháng Chạp.

Nhà tôi cũng thành phần cần lao như bao anh em, chưa ăn bữa mai đã lo bữa tối. Thậm chí, tôi nhói tim khi nghe tin cháu dâu mẹ tôi ở bên cồn Mỹ Phước (Sóc Trăng) bế chắt đích tôn của mẹ tôi, mới sanh hơn hai tháng, đi chích ngừa hết 3,1 triệu đồng đã bế con về vì không đủ tiền. Bần thần lấy tiền, gởi cháu ngay, gấp đôi tiền chích ngừa.

Cù Mai Công - Một buổi hầu chuyện nhân chứng Hoàng Sa

 

Nhân 51 năm Hải chiến Hoàng Sa (19-1-1974/19-1-2025)

0 giờ đêm 16 rạng 17-01-1974, 25 tháng Chạp. Còn vài ngày nữa tết. Vùng Ông Tạ đang tràn ngập không khí đón tết Giáp Dần 1974 thì ít nhất bốn cư dân vùng Ông Tạ lặng lẽ cùng chiến hữu lướt sóng Biển Đông tiến ra Hoàng Sa, bước vào cuộc Hải chiến Hoàng Sa 19-1-1974 bi hùng.

Bốn vị đó là : Hải quân trung tá Vũ Hữu San, hạm trưởng khu trục hạm hiện đại nhất của Việt Nam Cộng Hòa, HQ-4 Trần Khánh Dư, nhà ở ngõ Con Mắt (nay là hẻm 766 Cách Mạng Tháng Tám).

Cù Mai Công - TPHCM: “Kẹt không lối thoát” sang “Kẹt hết đường binh”

 

Không khó để đoán trước việc kẹt xe “ngộp thở”, “khủng hoảng” ở TPHCM những ngày này sẽ không giảm mà tiếp tục tăng, từ “ngộp thở” chuyển dần sang… “ngưng thở”.

Ngành giao thông luôn nói nguyên nhân đầu tiên là tại… tết. Tại buổi làm việc về tình hình giao thông dịp cận Tết ở TP.HCM ngày 13-01, nguyên nhân đầu tiên mà Sở  Giao thông Vận tải TPHCM đưa ra: do nhu cầu đi lại, mua sắm gia tăng.

Dù nguyên nhân cũ rích nhưng thoạt nghe ai cũng cảm thấy có vẻ có lý. Nhạc trước 1975, khi Sài Gòn ba triệu dân đã “Thành phố xuân về vui rộn vui, chân người chen chân lụa là khoe”. Nhưng đó chỉ là kẹt khu vực trung tâm, quanh và gần các chợ. Còn xung quanh vẫn thông thoáng.

Cù Mai Công - Đề nghị ba giải pháp cấp bách

Ngày 13-01-2025, một số báo đưa tin: Sáng đầu tuần, TPHCM "kẹt không lối thoát", "kẹt ngộp thở”. Nếu không có giải pháp tháo gỡ gấp, cuối tuần này trở đi sẽ là "kẹt hết đường binh".

ĐỀ NGHỊ BA GIẢI PHÁP CẤP BÁCH DỄ LÀM, KHẢ THI

Thực trạng kẹt xe ở thành phố, đô thị lớn nhất nước này, tới giờ có lẽ không ai, kể cả chính quyền có thể dám quả quyết được bao giờ sẽ được giải quyết căn cơ và bền vững. Vì vậy, người dân chỉ mong bớt kẹt chút nào hay chút đó. Những ngày giáp tết này, đường sá ở TPHCM có khả năng kẹt dính chưa từng thấy.